O (nie)możliwym nonkonformizmie w instytucji totalnej. Od doświadczenia obozowego do teorii socjologicznej (i z powrotem)

Piotr  Filipkowski

doi:10.51196/srz.9.6

Articles

No. 2(9) (2015): Civil Courage

Of (Im)Possible Nonconformism in Total Institution. From Concentration Camp Experience to Sociological Theory (and Fro)

Piotr Filipkowski

PDF (Polish)

Submitted: 23 June 2020
Published: 01-11-2015

Abstract

My central question is one of human subjectivity in extreme conditions – conditions of imprisonment in concentration camps. I understand this subjectivity in an existential way – as an individual’s ability to resist, even to the smallest degree , the pressure of a total camp institution. Also the ability to critically (self)reflect during the act of testifying to one’s own camp experience. I am searching for answers in two places. Firstly, analyzing selected pieces of oral autobiographical narratives of Mauthausen survivors. Secondly, reviewing several of the most important theoretical and sociological interpretations of camp reality. Connecting the two are examples of literary works that offered eloquent representations of camp experiences and shaped our imaginations of it. Such confrontation helps me recognize a common ethical basis for various, seemingly very distant expressions of camp experience. That ethical basis, I conclude, is the search (even if hopeless) for subjective human resistance and disagreement.

References

Abel T. 1951. The Sociology of Concentration Camps, „Social Forces”, nr 30(2).
Agamben G. 2008. Co zostaje z Auschwitz? Archiwum i świadek, tłum. S. Królak, Sic!.
Aronson E., Akert R., Wilson T., red. 2006. Psychologia Społeczna, tłum. J. Gilewicz, Zysk i S-ka.
Bauman Z. 1998. Śmierć i nieśmiertelność. O wielości strategii ż ycia, tłum. N. Leśniewski, PWN.
Frankowski M.T. 1996. Socjologiczne aspekty funkcjonowania hitlerowskich obozów koncentracyjnych 1939–1915, Instytut Pamięci Narodowej. Główna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Hackett D.A., red. 1996. Der Buchenwald-Report. Bericht über das Konzentrationslager Buchenwald bei Weimar, C.H. Beck.
Hackett D.A., red. 1997. The Buchenwald Report, Westview Press.
Hałas E. 1996. Wstęp, [w:] O Florianie Znanieckim: wybór z dziennika, tłum. E. Hałas, Norbertinum.
Kępiński A. 2005. Refleksje oświęcimskie, Wydawnictwo Literackie.
Kogon E. 1946. Der SS-Staat. Das System der deutschen Konzentrationslager, Verlag Karl Alber.
Neurath P.M. 2004. Die Gesellschaft des Terrors. Innenansichten der Konzentrationslager Dachau und Buchenwald, Suhrkamp Verlag.
Niethammer L., red. 1994. Der „Gesäuberte” Antifaschismus. Die SED und die roten Kapos von Buchenwald. Dokumente, Akademie Verlag.
Pawełczyńska A. 1973. Wartości a przemoc. Zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, PWN.
Różewicz T. 1995. Lament, [w:] tegoż, Niepokój. Wybór wierszy z lat 1944–1994, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Scott J.W. 1991. The Evidence of Experience, „Critical Inquiry”, vol 17, nr 4, s. 773–797.
Sofsky W. 1995. Die Ordnung des Terrors. Das Konzentrationslager, Calmann-Levy.
Welzer H. 2009. Materiał, z którego zbudowane są biografie, [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Universitas.
Wolska D. 2012. Odzyskać doświadczenie. Sporny temat humanistyki współczesnej, Universitas.
Wóycicka Z. 2009. Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady 1944–1950, Wydawnictwo Trio.
Todorov T. 1997. Facing the extreme. Moral Life in the Concentration Camps, Henry Holt and Company.

Downloads

Download data is not yet available.

Keywords

concentration camps
oral history
survivor
testimony
total institution sociology
subjectivity
agency

How to Cite

Filipkowski, Piotr. (2015). Of (Im)Possible Nonconformism in Total Institution. From Concentration Camp Experience to Sociological Theory (and Fro). Stan Rzeczy, 2(9), 97-126. https://doi.org/10.51196/srz.9.6

Share

Similar Articles

Jan Kozubowski, Total Intellectuals as Representatives of the Intelligentsia – Karl Mannheim’s Theory of the “Free-Floating” Stratum , Stan Rzeczy: No. 1(16) (2019): Total Intellectuals
Jakub Bazyli Motrenko, A Methodologist’s Struggle with Empirical Matters. Jakub Karpiński’s Positivist Sociology , Stan Rzeczy: No. 2(9) (2015): Civil Courage
Paweł Rojek, Andrzej Walicki’s Last Book , Stan Rzeczy: No. 1(18) (2020): Heresy
Aleksandra Bilewicz, For the Art of Distance , Stan Rzeczy: No. 2(15) (2018): “The Polish Peasant” from the Perspective of a Century
Friedrich Cain, Dietlind Hüchtker, Bernhard Kleeberg, Jan Surman, A New Culture of Truth? On the Transformation of Political Epistemologies since the 1960s in Central, Eastern, and South-Eastern Europe , Stan Rzeczy: No. 2(17) (2019): A New Culture of Truth
Sven Eliaeson, Neoliberalism and Civil Society: Swedish Exceptionalism in a Comparative Perspective – On the Conceptual and Real History of Civil Society , Stan Rzeczy: No. 2(13) (2017): Sociology under State Socialism
Bernhard Kleeberg, Post Post-Truth: Epistemologies of Disintegration and the Praxeology of Truth , Stan Rzeczy: No. 2(17) (2019): A New Culture of Truth
Łukasz Marcin Dominiak, The Transatlantic Migration of Ideas: Florian Znaniecki in America in the Years 1914–1919 , Stan Rzeczy: No. 2(15) (2018): “The Polish Peasant” from the Perspective of a Century
Piotr Filipkowski , Judit Gárdos, Éva Kovács, Vera Szabari, Culture over Structure: The Heritage of Lifestyle Research in the 1970s in Hungary and Poland , Stan Rzeczy: No. 2(13) (2017): Sociology under State Socialism
Mikołaj Pawlak, Critical Sociology: Limits of Developement. Attempting an Alternative Explanation , Stan Rzeczy: No. 1(8) (2015): Symbols

Previous 11-20 of 125 Next

You may also start an advanced similarity search for this article.

[1] Abel T. 1951. The Sociology of Concentration Camps, „Social Forces”, nr 30(2).

[2] Agamben G. 2008. Co zostaje z Auschwitz? Archiwum i świadek, tłum. S. Królak, Sic!.

[3] Aronson E., Akert R., Wilson T., red. 2006. Psychologia Społeczna, tłum. J. Gilewicz, Zysk i S-ka.

[4] Bauman Z. 1998. Śmierć i nieśmiertelność. O wielości strategii ż ycia, tłum. N. Leśniewski, PWN.

[5] Frankowski M.T. 1996. Socjologiczne aspekty funkcjonowania hitlerowskich obozów koncentracyjnych 1939–1915, Instytut Pamięci Narodowej. Główna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

[6] Hackett D.A., red. 1996. Der Buchenwald-Report. Bericht über das Konzentrationslager Buchenwald bei Weimar, C.H. Beck.

[7] Hackett D.A., red. 1997. The Buchenwald Report, Westview Press.

[8] Hałas E. 1996. Wstęp, [w:] O Florianie Znanieckim: wybór z dziennika, tłum. E. Hałas, Norbertinum.

[9] Kępiński A. 2005. Refleksje oświęcimskie, Wydawnictwo Literackie.

[10] Kogon E. 1946. Der SS-Staat. Das System der deutschen Konzentrationslager, Verlag Karl Alber.

[11] Neurath P.M. 2004. Die Gesellschaft des Terrors. Innenansichten der Konzentrationslager Dachau und Buchenwald, Suhrkamp Verlag.

[12] Niethammer L., red. 1994. Der „Gesäuberte” Antifaschismus. Die SED und die roten Kapos von Buchenwald. Dokumente, Akademie Verlag.

[13] Pawełczyńska A. 1973. Wartości a przemoc. Zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, PWN.

[14] Różewicz T. 1995. Lament, [w:] tegoż, Niepokój. Wybór wierszy z lat 1944–1994, Państwowy Instytut Wydawniczy.

[15] Scott J.W. 1991. The Evidence of Experience, „Critical Inquiry”, vol 17, nr 4, s. 773–797.

[16] Sofsky W. 1995. Die Ordnung des Terrors. Das Konzentrationslager, Calmann-Levy.

[17] Welzer H. 2009. Materiał, z którego zbudowane są biografie, [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Universitas.

[18] Wolska D. 2012. Odzyskać doświadczenie. Sporny temat humanistyki współczesnej, Universitas.

[19] Wóycicka Z. 2009. Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady 1944–1950, Wydawnictwo Trio.

[20] Todorov T. 1997. Facing the extreme. Moral Life in the Concentration Camps, Henry Holt and Company.