Articles
No. 1(1) (2011): Demons in the Social Sciences
Be Careful with Imagination! Remarks on Anthropology and Demonology
-
Submitted
-
9 June 2020
-
Published
-
01-11-2011
Abstract
Demonology in anthropology and the reflexivity. Theodicy as a cosmological exegesis and a social strategy blaming someone/something for the injustice of the world; the starting point for accusations of magical practices (Michael Herzfeld). Theodicy as a cul-de-sac of rationalizing religious faith in Paul Ricoeur’s hermeneutics; critique of the retribution scheme. Transformations of Polish ethno-anthropology in the last 30 years from the perspective of demonology. Between the Kazimierz Moszynski’s taxonomy of demons and the Kirsten Hastrup’s experience of the „invisible people”: the basic dichotomy for constructing of the „ideal type” of the anthropologists’ attitude to the supernatural phenomena; between the recording of facts and their construction, irrational folk fantasy and imagination as a potential agent of social change. Bricolage as a technique of imagination and of symbolic thinking. The universe of demonology elaborated by Polish ethnology in the 70s and 80s open to analysis in terms of social facts.
References
- Appadurai, A. 2005. Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji. Przeł. Pucek, Z. Kraków: Universitas.
- Conrad, J. 2000. Jądro ciemności. Przeł. Socha, I. Kraków: Wyd. Zielona Sowa.
- Hammersley, M. i Atkinson, P. 2000. Metody badań terenowych. Przeł. Dymczyk, S. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka.
- Hastrup, K. 2008. Droga do antropologii. Między doświadczeniem a teorią. Przeł. Klekot, E. Kraków: WUJ.
- Hervieu-Léger, D. 1999. Religia jako pamięć. Przeł. Bielawska, M. Kraków: Nomos.
- Herzfeld, M. 2004. Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie. Przeł. Piechaczek, M.M. Kraków: WUJ.
- Kościelniak, K., ks. 2002. Zło osobowe w Biblii. Egzegetyczne, historyczne, religioznawcze i kulturowe aspekty demonologii biblijnej. Kraków: Wyd. „M”.
- Lévi-Strauss, C. 1969. Myśl nieoswojona. Przeł. Zajączkowski, A. Warszawa: PWN.
- Moszyński, K. 1967. Kultura ludowa Słowian. T. 2: Kultura duchowa, cz. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
- Panteghini, G. 2001. Aniołowie i demony. Powrót tego, co niewidzialne. Przeł. Gancarz, B.A. OFMConv. Kraków: Wyd. OO. Franciszkanów „Bratni Zew”.
- Rabinow, P. 1999 Wyobrażenia są faktami społecznymi. W: Buchowski,
- M. (red.). Amerykańska antropologia postmodernistyczna. Warszawa: Instytut Kultury, s. 88–122.
- Ricoeur, P. 1985. Religia, ateizm, wiara. Przeł. Bortnowska, H. W: Ricoeur, P. Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie. Wyb. i oprac. Cichowicz, S. Przeł. Bieńkowska, E. i in. Warszawa: PAX, s. 31–57.
- Stomma, L. 1986. Antropologia kultury wsi polskiej XIX wieku. Warszawa: PAX.
- Taylor, Ch. 2010. Nowoczesne imaginaria społeczne. Przeł. Puchejda, A., Szymaniak, K. Kraków: Wyd. Znak.
- Tomicka, J. i Tomicki, R. 1975. Drzewo życia. Ludowa wizja świata i człowieka. Warszawa: LSW.
- Tomicki, R. 1977. Słowiański mit kosmogoniczny. „Etnografia Polska” 20: 47–97.
- Tomicki, R. 1980. Ludowe mity o stworzeniu człowieka. Z badań nad synkretyzmem mitologicznym w Europie Wschodniej i Południowej oraz w Azji Północnej. „Etnografia Polska” 24: 49–118.
- Tomicki, R. 1981. Religijność ludowa. W: Biernacka, M. i in. (red.). Etnografia Polski. Przemiany kultury ludowej, t. 2. Wrocław: Ossolineum–PAN, s. 29–70.
- Wieczorkowski, A.M. 1971. Legendy i podania z Oporowa. Wizje czasu i przestrzeni. Praca mag. w Archiwum Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW.
- Zowczak, M. 1993. Zagłada światów. Między mitologią lokalną a Biblią. „Polska Sztuka Ludowa – Konteksty” 3-4: 96–106.
- Zowczak, M. 2000. Biblia ludowa. Interpretacje wątków biblijnych w kulturze wsi. Wrocław: FUNNA.
Downloads
Download data is not yet available.