Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Artykuły

Nr 1(22) (2022): Powrót metafizyki

Obrona „życia”. Ekologia, prawa człowieka i „pro-life”

DOI
https://doi.org/10.51196/srz.22.6
Przesłane
7 sierpnia 2022
Opublikowane
31-12-2022

Abstrakt

W artykule interesują mnie dyskursy obrony „życia” pojmowanego jako wartość, która nie wymaga uzasadnienia i musi być chroniona bezwarunkowo. Na przykładzie wybranych materiałów zgromadzonych podczas badań polskich dyskursów publicznych oraz ruchów społecznych (antyaborcyjnych, ekologicznych i obrony praw człowieka) chciałam zastanowić się, jak w poszczególnych wypadkach definiowane jest życie warte ochrony i jak określane są warunki oraz narzędzia tej ochrony. W analizie odwołuję się między innymi do idei „kruchego życia”, ontologii relacyjnych oraz etyki troski.

Bibliografia

  1. Bakalarz M. 2016. Żałoba oraz jej wpływ na rozumienie etyki, „Edukacja Etyczna”, nr 11, s. 54–66. https://edukacjaetyczna.pl/wp-content/uploads/Archiwum/08-bakalarz-2016-01.pdf; dostęp: 6.08.2022.
  2. Baum S. i in. 2020. “It’s Not a Seven-Headed Beast”: Abortion Experience among Women that Received Support from Helplines for Medication Abortion in Restrictive Settings. https://www.maszwybor.net/blog/nie-taki-diabel-straszny-jak-go-maluja-d-doswiadczenia-osob-ktore-skorzystaly-z-pomocy-infolinii-aborcyjnych-aby-przerwac-ciaze-w-krajach-gdzie-dostep-do-aborcji-jest-ograniczony/; dostęp: 6.08.2022.
  3. Bauman Z. 2014. Śmieć, „Znak”, nr 715. http://www.miesiecznik.znak.com.pl/7152014zygmunt-baumansmiec/; dostęp: 6.08.2022.
  4. Bednarek J. 2018. „Nie nasze dzieci”. Naturalizm, reprodukcyjny futuryzm i potworne macierzyństwo, „Etyka”, nr 57, s. 101–119.
  5. Braid B., Millar E. 2020. Abortion at the Edges: Politics, Practices, Performances, „Women’s Studies International Forum”, nr 80. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7186192/; dostęp: 6.08.2022.
  6. Braidotti R. 2014. Po człowieku, tłum. J. Bednarek, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  7. Butler J. 2011. Ramy wojny. Kiedy życie godne jest opłakiwania?, tłum. A. Czarnacka, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
  8. Chyrowicz B. 2004. Komórki macierzyste: nowy problem – stare pytania. „Nauka”, nr 2, s. 27–55. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-issn-1231-8515-year-2004-issue-2-article-601/c/601-600.pdf; dostęp: 6.08.2022.
  9. Cielemęcka O., Rogowska-Stangret M., red. 2018. Feministyczne nowe materializmy: usytuowane kartografie, E-naukowiec.
  10. Devall B., Sessions G. 1994. Ekologia głęboka. Żyć w przekonaniu, iż Natura coś znaczy, tłum. E. Margielewicz, Pusty Obłok.
  11. Dolphijn R., Tuin I. van der, red. 2018. Nowy materializm. Wywiady i kartografie, tłum. J. Czajka, A. Handke, J. Maliński, A. Marcisz, C. Rudnicki, T. Wiśniewski, Fundacja Machina Myśli.
  12. Domańska E. 2017. Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  13. Drzał-Sierocka A. 2014. Od zwierzęcia do mięsa i… z powrotem. Casus prosiaków w Makro, [w:] Narracje postkryzysowe w humanistyce, red. D. Kotuła, A. Piórkowska, A. Poterała, Instytut Filozofii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, s.187–198. https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/7182/narracje%20DRUK.pdf#page=187; dostęp: 6.08.2022.
  14. Edelman L. 2012. Przyszłość to dziecinne mrzonki, tłum. T. Sikora, [w:] Teorie wywrotowe, red. A. Gajewska, Wydawnictwo Poznańskie, s. 675–711.
  15. Elżanowski A. 2009. Wartość życia podmiotowego z perspektywy nauki, „Przegląd Filozoficzny”, nr 3, s. 81–96. https://pf.uw.edu.pl/images/NUMERY_PDF/071/PF_2009-R18_3_07_Elzanowski-A_Wartosc.pdf; dostęp: 6.08.2022.
  16. Elżanowski A. 2022a. Polskie Towarzystwo Etyczne: Sprzeciwiamy się piętnowaniu kotów jako inwazyjnych i obcych, „Gazeta Wyborcza” 24.07.2022.
  17. https://wyborcza.pl/7,75400,28717060,polskie-towarzystwo-etyczne-sprzeciwiamy-sie-pietnowaniu-kotow.html#S.TD-K.C-B.5-L.2.duzy; dostęp: 6.08.2022.
  18. Elżanowski A. 2022b. Prof. Elżanowski ostro o naukowcach z PAN: Atak na kota to już nawet nie paranauka. To pomylone doktrynerstwo, „Gazeta Wyborcza” 29.07.2022. https://wyborcza.pl/7,75400,28736934,prof-elzanowski-atak-na-kota-domowego-to-juz-nawet-nie-paranauka.html; dostęp: 6.08.2022.
  19. Esposito R. 2015. Two. The Machine of Political Theology and the Place of Thought, tłum. Z. Hanafi, Fordham University Press.
  20. Habermas J. 2003. Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, tłum. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  21. Horn T. 2017. Przekonać do życia. Jak rozmawiać o aborcji, tłum. A. Borowska, Wydawnictwo eSPe.
  22. Jarzębowska G. 2017. Podążaj za szczurem. Od nekropolityki do teorii międzygatunkowej kohabitacji, „Praktyka Teoretyczna”, nr 1, s. 305–323. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/8451/8320; dostęp: 6.08.2022.
  23. Jarzębowska G. 2020. „Płatni mordercy”? Dyskurs budowania tożsamości zawodowej wśród pracowników deratyzacji, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 4, s. 192–209. http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume52/PSJ_16_4_Jarzebowska.pdf; dostęp: 6.08.2022.
  24. Jurszo R. 2022. „Skórka z kota najlepsza na reumatyzm”. Reakcje myśliwych po zaliczeniu kota do gatunków inwaz yjnych, „Gazeta Wyborcza” 13.07.2022. https://wyborcza.pl/7,177851,28681650,skorka-z-kota-najlepsza-na-reumatyzm-reakcje-mysliwych-po.html; dostęp: 6.08.2022.
  25. Kowalewska B. 14.03.2021. Stańmy we własnym cieniu. https://kulturaupodstaw.pl/stanmy-we-wlasnym-cieniu/; dostęp: 6.08.2022.
  26. Latour B. 2009. Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji, tłum. A. Czarnacka, Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
  27. Łońska M. 2018. Podstawowe założenia biopolityki w świetle nauczania Kościoła. Studium teologicznomoralne. https://repozytorium.kul.pl/bitstream/20.500.12153/341/1/Lonska_Podstawowe_zalozenia_biopolityki_w_swietle_nauczania_Kosciola_Studium_teologicznomoralne_edited.pdf; dostęp: 6.08.2022.
  28. Łopuszyńska H. 2021. Lamentacja dla przyrody – (bez)nadzieja „Ziemskiego lamentu”?, „Adeptus”, nr 17, s. 1–19. https://ispan.waw.pl/journals/index.php/adeptus/article/view/a.2456; dostęp: 6.08.2022.
  29. Marzec A. 2020. Nie-ludzkie widma – archiwum, pamięć oraz przetrwanie w epoce antropocenu, „Czas Kultury”, nr 2, s. 17–22. https://czaskultury.pl/wp-content/uploads/woocommerce_uploads/2021/03/17-22_AMarzec_NieludzkieWidma_CzasKultury_2_2020-uu4w4n.pdf; dostęp: 6.08.2022.
  30. Mytych J. 2022. Żałoba klimatyczna, [w:] Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk, red. K. Jasikowska, M. Pałasz, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Biblioteka Jagiellońska, s. 153–180. Za512.uj.edu.pl; dostęp: 6.08.2022.
  31. Nola A. di. 2006. Tryumf śmierci. Antropologia żałoby, tłum. J. Kornecka i in., Universitas.
  32. Posłuszna E. 2012. Ekstremizm ekologiczny. Źródła, przejawy, perspektywy, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  33. Przyborska K. 2021. Nie wszyscy jesteśmy w stanie patrolować lasy, ale możemy organizować zbiórki, „Krytyka Polityczna”. https://krytykapolityczna.pl/kraj/przyborska-agata-sikora-rodziny-bez-granic-migracje/; dostęp: 6.08.2022.
  34. Puig de la Bellacasa M. 2017. Matters of Care. Speculative Ethics in More than Human Worlds, University of Minnesota Press.
  35. Rancière J. 2008. Kto jest podmiotem praw człowieka?, tłum. A. Czarnacka, [w:] tegoż, Nienawiść do demokracji, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, s. 119–141.
  36. Singer P. 2003. Etyka praktyczna, tłum. A. Sagan, Książka i Wiedza.
  37. Soszyński R. 2006. Myśleć przed strzałem, „Łowiec Polski”, nr 6. http://www.wkl326.pl/myslec-przed-strzalem/; dostęp: 6.08.2022.
  38. Szewczyk M., Franklin S. 2022. To Think the Unimaginable: Sarah Franklin in Conversation with Matylda Szewczyk, on Reproduction, Biology, Feminism, and Technology, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej”, nr 32. https://www.pismowidok.org/en/archive/reproduction-tracks.-new-visibility/to-think-the-unimaginable; dostęp: 6.08.2022.
  39. Świerkosz M. 2018. Ciała podatne na zranienie. Judith Bulter, samozniszczenie i radykalne akty oporu, „Etyka”, nr 57, s. 69–86. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/72169; dostęp: 6.06.2022.
  40. Terlikowski T. 2011. Robienie dzieci. Terlikowski śmiało o in vitro, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.
  41. Ulanowski T. 2022. Botaniczka i poetka prof. Urszula Zajączkowska: Gatunek „inwazyjny” to niekoniecznie samo zło, „Gazeta Wyborcza” 28.07.2022. https://wyborcza.pl/7,75400,28732976,botaniczka-lesna-prof-urszula-zajaczkowska-gatunek-inwazyjny.html; dostęp: 6.08.2022.
  42. Wydrzyńska J. i in. 2019. Chcę pisać o aborcji bez stygmy. Poradnik dla osób pracujących w mediach. https://archiwum.aborcyjnydreamteam.pl/wp-content/uploads/2019/10/aborcja_bez_stygmy_poradnik-1.pdf; dostęp: 6.08.2022.
  43. Zakrzewski P. 11.07.2020. Ziemski lament. Pieśni ginącego świata. https://culture.pl/pl/artykul/ziemski-lament-piesni-ginacego-swiata; dostęp: 6.08.2022.
  44. https://humanities.wisc.edu/events/entry/martin-f.-manalansan-iv; dostęp: 1.11.2022.
  45. https://pro-life.pl; dostęp: 1.11.2022.
  46. https://www.fundacjakornice.pl/pl/promuj; dostęp: 1.11.2022.
  47. https://instytutr.pl/manifest/; dostęp: 1.11.2022.
  48. https://rodzinybezgranic.pl/#kim_jestesmy; dostęp: 1.11.2022.
  49. https://www.facebook.com/Matki-Polki-na-wyrębie-269094240213803/; dostęp: 1.11.2022.
  50. https://poluje.pl/artykul/slubowanie-mysliwskie/505507; dostęp: 1.11.2022.
  51. http://dziennik.lowiecki.pl/forum.php?f=21&t=89301&numer=3075; dostęp: 1.11.2022.
  52. https://www.iop.krakow.pl/aktualnosci_1_31,2022.html#; dostęp: 1.11.2022.
  53. https://pl.aleteia.org/2020/12/14/pogrzeb-640-nienarodzonych-dzieci-kazde-bralam-na-rece-i-owijalam-w-pieluszke/; dostęp: 1.11.2022.
  54. https://ashleecunsolo.ca; dostęp: 1.11.2022.
  55. https://www.facebook.com/miedzygatunkowa/; dostęp: 1.11.2022.
  56. https://rebellion.global/pl/about-us/; dostęp: 1.11.2022.

Downloads

Download data is not yet available.