common.pageHeaderLogo.altText676e898dd5c5a

Artykuły

Nr 1(8) (2015): Symbole

Religia jako system symboli

  • Stanisław Obirek
Przesłane
23 June 2020
Opublikowane
01-04-2015

Abstrakt

Autor przedstawia wpływ refleksji nad religią w ostatnich dziesięcioleciach, która zmieniła radykalnie sposób postrzegania rzeczywistości określanej tym pojęciem. Jego zdaniem wpływ na tę zmianę miała przede wszystkim antropologia kulturowa i jej wpływ na teologię. Najbardziej znaną definicję religii wypracowaną na tym gruncie sformułował Clifford Geertz. Jest to proces otwarty i podlegający ciągłemu rozwojowi, uszczegóławianiu i zmianie. Najbardziej radykalne stanowisko zajął C.W. Smith, który już w latach 60. zaproponował odrzucenie samego pojęcia religii i postulował koncentrację na treści przeżycia wyznawców. Pojęcie symbolu zostaje przywołane, by wykorzystać ewokowane przez nie połączenie dwu rzeczywistości – ludzkiej i boskiej. Dla antropologa kultury zachodzące w teologii przemiany są fascynującym polem obserwacji. Temperatura sporów nie jest niczym nowym. Owszem, jedynie potwierdza żywotność tej dyscypliny naukowej. Jej niepewny status metodologiczny nie stanowi ograniczenia, ale jest swoistym wyzwaniem.

Bibliografia

  1. Amaladoss M. 2006. The Asian Jesus, Orbis Books, New York.
  2. Farrell T.J., Soukup P.A., red. 2002. An Ong Reader. Challenges for Further Inquiry, New Jersey, Hampton Press.
  3. Bauman Z. 1998. Prawodawcy i tłumacze, tłum. A. Ceynowa, J. Giebułtowski, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
  4. Bauman Z. 2012. Kultura jako praxis, tłum. J. Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  5. Berger P.J. 1999. The Desecularization of the World. A Global Overview, [w:] The desecularization of the World. Resurgent Religion and World Politics, red. P.L. Berger, The Ethics and Public Policy Center, Washington.
  6. Blumer H. 2007. Interakcjonizm symboliczny. Perspektywa i metoda, tłum. G. Woroniecka, Nomos, Kraków.
  7. Bronk A. 2003. Podstawy nauk o religii, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin.
  8. Clooney F.X. 2010. Comparative Theology. Deep Learning Across Religious Borders, Wiley-Blackwell, Oxford.
  9. Crook J. 2014. Kryzys światowy a humanizm buddyjski. Ostateczna rozgrywka. Upadek albo odnowa cywilizacji, tłum. P. Listwan, Związek Buddystów Czan, Warszawa.
  10. Diamond J. 2012. The Word Until Yesterday. What Can We Learn From Traditional Societies?, Viking, London.
  11. Dupuis J. 2003. Chrześcijaństwo i religie. Od konfrontacji do dialogu, tłum. S. Obirek, Wydawnictwo WAM, Kraków.
  12. Fleck L. 2006. Powstanie i rozwój faktu naukowego. Wprowadzenie do nauki o stylu myślowym i kolektywie myślowym, [w:] tegoż, Psychosocjologia poznania naukowego, red. Z. Cackowski, S. Symotiuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 29–163.
  13. Gadamer H.G. 2004. Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, tłum. B. Baran, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  14. Garfield J.L. 2002. Empty Words. Buddhist Philosophy and Cross-Cultural Interpretation, Oxford University Press, Oxford.
  15. Garfield J.L., Gutting G. 2014. What Does Buddhism Require?, „New York Times” 27.04.2014.http://opinionator.blogs.nytimes.com/2014/04/27/what-does-buddhism-require/?_r=0; dostęp: 21.02.2015.
  16. Geertz C. 2005. Religia jako system kulturowy, [w:] tegoż, Interpretacja kultur. Wybrane eseje, tłum. M. Piechaczek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 109–150.
  17. Habermas J. 2012. Między naturalizmem a religią, tłum. M. Pańków, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  18. Habermas J., Ratzinger J. 2006. The Dialectics of Secularization. On Reason and Religion, Ignatius Press, San Francisco.
  19. Haight, R. 2002. Jesus Symbol of God, Orbis Books, New York.
  20. Hałas H. 2007. Konwersja. Perspektywa socjologiczna, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
  21. Kelber W.H. 2013. Imprints, Voiceprints, and Footprints of Memory, Society of Biblical Literature, Atlanta.
  22. Kuhn T.S. 2001. Struktura rewolucji naukowych, tłum. H. Ostromęcka, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
  23. Obirek S. 2010. Uskrzydlony umysł. Antropologia słowa Waltera Onga, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
  24. Ong W. 1995. Hermeneutic Forever. Voice, Text, Digitization, and ‘I’, „Oral Tradition” 1995, nr 10.
  25. Phan P.C. 2004. Being Religious Intereligiously. Asian Perspectives on Interfaith Dialogue, Orbis Books, New York.
  26. Ricoeur P. 2002. Symbol daje do myślenia, [w:] Symbolika zła, tłum. S. Cichowicz, M. Ochab, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa, s. 413–425.
  27. Smith W.C. 1964. The Meaning and End of Religion, Mentor Book, New York.
  28. Sobrino J. 1993. Jesus the Liberator. A Historical Theological Reading of Jesus of Nazareth, Orbis Books, New York.
  29. Zdziechowski M. 1993. Pesymizm, romantyzm a podstawy chrześcijaństwa, t. 1–2, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 1993.
  30. Znaniecki F. 2008. Metoda socjologii, tłum. E. Hałas, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

21-30 z 52

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.