Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

Articles

No. 1(18) (2020): Heresy

In the Land of Ulro: The Religious Vision of the Cosmos and the Human Being versus the Scientific Image of the World

Submitted
8 June 2021
Published
01-04-2020

Abstract

This article discusses the influence of popularised findings of the natural sciences on Western images of the cosmos and the human being, which before the modern scientific revolution were shaped mostly by the Christian religion. The author first analyses the notion of a “scientific worldview” in Czesław Miłosz’s The Land of Ulro, which describes a common way of perceiving reality that is based on a profound trust in the explanatory capacity of science and is linked to the Weberian notion of the “disenchantment of the world.” The author then presents a historical outline of the growing distance between the vision of reality shaped by Christian religion and the truths of the modern natural sciences; he describes the most fundamental changes in the vision of the cosmos caused by this separation. Finally, he discusses the influence of these changes on the human being’s image of himself, referring, inter alia, to the work of Samuel Beckett and William Blake.

References

  1. Arendt H. 2010. Kondycja ludzka, tłum. A. Łagodzka, Wydawnictwo Aletheia.
  2. Arendt H. 2011. Podbój kosmosu a ranga człowieka, [w:] tejże, Między czasem minionym a przyszłym, tłum. M. Godyń, W. Madej, Wydawnictwo Aletheia, s. 317–335.
  3. Arystoteles. 1968. Fizyka, tłum. K. Leśniak, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  4. Comte A. 2006. Rozprawa o duchu filozofii pozytywnej, tłum. W. Wojciechowska, [w:] Klasyczne teorie socjologiczne. Wybór tekstów, red. P. Śpiewak, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 3–27.
  5. Durkheim É. 2011. Samobójstwo. Studium z socjologii, tłum. K. Wakar, Oficyna Naukowa.
  6. Eliade M. 2008. Sacrum a profanum. O istocie sfery religijnej, tłum. B. Baran, Wydawnictwo Aletheia.
  7. Hawking S. 1990. Krótka historia czasu. Od wielkiego wybuchu do czarnych dziur, tłum. P. Amsterdamski, Wydawnictwo ALFA.
  8. Heller M., Krajewski S. 2014. Czy fizyka i matematyka to nauki humanistyczne?, Copernicus Center Press.
  9. Husserl E. 1993. Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia, tłum. J. Sidorek, Wydawnictwo Aletheia.
  10. Kołakowski L. 1966. Filozofia pozytywistyczna (od Hume’a do Koła Wiedeńskiego), Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  11. Kołakowski L. 1988. Jeśli Boga nie ma. O Bogu, diable, grzechu i innych zmartwieniach tak zwanej filozofii religii, Wydawnictwo Znak.
  12. Kołakowski L. 2014. Jezus ośmieszony. Esej apologetyczny i sceptyczny, tłum. D. Zańko, Wydawnictwo Znak.
  13. Miłosz Cz. 1982. Ziemia Ulro, Państwowy Instytut Wydawniczy.
  14. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. 1990. Wydawnictwo Pallottinum.
  15. Rossi P. 1984. The Dark Abyss of Time, tłum. L. Cochrane, University of Chicago Press.
  16. Rousseau J.J. 1956. Rozprawa o podstawach i pochodzeniu nierówności między ludźmi, [w:] tegoż, Trzy rozprawy z filozofii społecznej, tłum. H. Elzenberg, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 127–276.
  17. Schrödinger E. 1952. Science and Humanism. Physics in Our Time, Cambridge University Press.
  18. Strauss L. 2006. Reason and Revelation, [w:] Leo Strauss and the Theologico-Political Problem, red. H. Meier, Cambridge University Press, s. 141–180.
  19. Tatarkiewicz W. 2003. Historia filozofii. Filozofia starożytna i średniowieczna, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  20. Taylor Ch. 2007. A Secular Age, The Belknap Press of Harvard University Press.
  21. Watson J.B. 1990. Behawioryzm oraz Psychologia, jak widzi ją behawiorysta, tłum. E. Klimas-Kuchtowa, J. Siuta, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  22. Weeber M. 1998. Nauka jako zawód i powołanie, tłum. P. Dybel, [w:] tegoż, Polityka jako zawód i powołanie, Wydawnictwo Znak, s. 111–140.
  23. Weber M. 2006. Obiektywność poznania w naukach społecznych, tłum. M. Skwieciński, [w:] Klasyczne teorie socjologiczne. Wybór tekstów, red. P. Śpiewak, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 124–164.
  24. Weber M. 2011. Racjonalność, władza, odczarowanie, tłum. M. Holona, Wydawnictwo Poznańskie

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

1-10 of 11

You may also start an advanced similarity search for this article.