Articles
No. 2(5) (2013): Post-Secularisms
Postsecular Constellations in Modernity. On the Historical Links Between Religion and Social Sciences
-
Submitted
-
11 June 2020
-
Published
-
01-11-2013
Abstract
Modernity has usually been regarded as a war zone between religion and secularism, faith and reason, theology and ”science”. In this context the concept of postsecularism appears as some sort of a light in the tunnel: the possibility not so much to pass over that debate (more and more sterile today) as to change its terms and look at its protagonists from the new perspective. Postsecularism is a historical concept which enables the new interpretation of modernity. My paper is a modest contribution to this new interpretation stressing those phenomena in the historical development of modern discourse which cross over the entrenched oppositions of secularity and religion. These phenomena I propose to call postsecular ”moments” or ”constellations” – as they are indeed constellations of both ideas and particular authors. The first constellation of this kind is Romanticism – esp. so called frühe Romantik in Germany and High Romanticism in Great Britain. The second constellation appears in the period of modernism. It consists of three elements, two of which at least are closely related to the social sciences: the sociological discourse on religion represented by Max Weber, the pragmatic defense of faith by William James, and, finally, the idiosyncratic re-discovery of their own religious heritage by the Jewish philosophers such as: Hermann Cohen, Franz Rosenzweig and Walter Benjamin
References
- Abrams M.H. 1971. Natural Supernaturalism. Tradition and Revolution in Romantic Literature, Norton, New York.
- Adorno T.W. 2007. Rozum i objawienie, tłum. A. Lipszyc, „Kronos” 2007, nr 1, s. 28–33.
- Aron R. 1967. Les étapes de la pensée sociologique, Gallimard, Paris.
- Benjamin W. 2007. Fragment teologiczno-polityczny, tłum. A. Lipszyc, „Kronos” 2007, nr 1, s. 34–35.
- Bloom H. 1971. The Visionary Company, Cornell University Press, Ithaca & London.
- Bloom H. 1973. The Ringers in the Tower. Studies in Romantic Tradition, Chicago University Press, Chicago & London.
- Durkheim E. 1990. Elementarne formy życia religijnego, tłum. A. Zadrożyńska, PWN, Warszawa.
- Durkheim E. 2006. Samobójstwo, tłum. K. Wakar, Oficyna Naukowa, Warszawa.
- Gauchet M. 2005. Le désenchantement du monde. Une histoire politique de la religion, Gallimard, Paris.
- Habermas J. 2000. Filozoficzny dyskurs nowoczesności, tłum. M. Łukasiewicz, Universitas, Kraków.
- Habermas J. 2002. Wierzyć i wiedzieć, tłum. M. Łukasiewicz, „Znak” 2002, nr 9(568), s. 8–21.
- Habermas J. 2008. Notes on a post-secular society, www.signandsight.com; dostęp: 30.03.2012.
- Hartman G. 1971. Wordsworth’s Poetry 1787–1814, Yale University Press, New Haven & London.
- Heidegger M. 1977. Czas światoobrazu, tłum. K. Wolicki, [w:] Idem. Budować, mieszkać, myśleć, Czytelnik, Warszawa, s. 128–167.
- Heidegger M. 1995. List o „humanizmie”, tłum. J. Tischner, [w:] Idem. Znaki drogi, Aletheia, Warszawa, s.129–168.
- James W. 2000. Doświadczenia religijne, tłum. J. Hempel, Nomos, Kraków.
- Lepenies W. 1997. Trzy kultury. Socjologia między literaturą a nauką, tłum. K. Krzemieniowa, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
- Lessing G.E. 1959. Wychowanie rodzaju ludzkiego, [w:] Idem. Dzieła, t. II, red. A. Sowiński, PIW, Warszawa.
- Lipszyc A. 2011. Inne źródło. Racjonalność i objawienie w ostatniej książce Hermanna Cohena, tekst niepublikowany.
- Löwith K. 2002. Historia powszechna i dzieje zbawienia, tłum. J. Marzęcki, Antyk, Kęty.
- Radkau J. 2009. Max Weber – a biography, tłum. P. Camiller, Polity Press, Cambridge.
- Rosenzweig F. 1998. Gwiazda zbawienia, tłum. T. Gadacz, Znak, Kraków.
- Schmitt C. 2000. Teologia polityczna, tłum. M. Cichocki, [w:] Idem. Teologia polityczna i inne pisma, Znak–Fundacja Batorego, Kraków–Warszawa, s. 33–83.
- Strauss L. 1953. Natural Right and History, University of Chicago Press, Chicago & London.
- Voegelin E. 1992. Nowa nauka polityki, tłum. P. Śpiewak, Aletheia, Warszawa.
- Weber M. 1984. Szkice z socjologii religii, tłum. J. Prokopiuk i H. Wandowski, Książka i Wiedza, Warszawa.
- Weber M. 1998. Nauka jako zawód i powołanie, tłum. P. Dybel, [w:] Idem. Polityka jako zawód i powołanie, Znak–Fundacja Batorego, Kraków-Warszawa, s. 111–140.
- Weber M. 1998. Polityka jako zawód i powołanie, tłum. A. Kopacki, [w:] Idem. Polityka jako zawód i powołanie, Znak–Fundacja Batorego, Kraków –Warszawa, s. 55–110.
Downloads
Download data is not yet available.
