common.pageHeaderLogo.altText6767cbb32d251

Artykuły

Nr 2(11) (2016): Nuda

Psychologicznie o nudzie – teorie i modele nudy

  • Maria Flakus
  • Łukasz Palt
Przesłane
26 June 2020
Opublikowane
01-11-2016

Abstrakt

Jakkolwiek zjawisko nudy stanowi często przedmiot refleksji socjologów, to ze względu na fakt, że bezpośrednio związana jest ona z funkcjonowaniem afektywnym i poznawczym człowieka, podejmuje się nad nią badania w obrębie psychologii. Początkowo zjawisko nudy rozpatrywano z perspektywy psychologii pracy (jako czynnik zakłócający jej efektywność) oraz teorii psychoanalitycznej (wyróżniając adaptacyjne i patologiczne formy nudy). Współcześnie badacze podkreślają możliwość wyróżnienia wielu rodzajów nudy. Jako kryteria przyjąć można z jednej strony przyczyny nudy (sytuacyjne versus wewnętrzne), z drugiej zaś – poziom jej dezadaptacyjności. Wskazują oni także na możliwość traktowania osobowej podatności na nudę jako konstruktu ujmowanego w ramach różnic indywidualnych. W artykule autorzy prezentują niektóre najważniejsze psychologiczne teorie i badania nad nudą. Przedstawiają także narzędzia, stosowane obecnie do badania nudy i podatności na nudę.

Bibliografia

  1. Ahmed S.M.S. 1990. Psychometric Properties of the Boredom Proneness Scale, „Perceptual and Motor Skills”, nr 71(3), s. 963–966.
  2. Asseburg R., Frey A. 2013. Too Hard, Too Easy, or Just Right? The Relationship between Effort or Boredom and Ability-difficulty Fit, „Psychological Test and Assessment Modeling”, nr 55(1), s. 92–104.
  3. Bench S.W., Lench H.C. 2013. On the Function of Boredom, „Behavioral Sciences”, nr 3, s. 459–472.
  4. Bergler E. 1945. On the Disease Entity Boredom (Alyosis) and its Psychopathology, „Psychiatric Quarterly”, nr 19, s. 35–51.
  5. Bernstein H. 1975. Boredom and the Ready-made Life, „Social Research”, nr 42(3) s. 512–537.
  6. Blaszczynski A., McConaghy N., Frankova A. 1990. Boredom Proneness in Pathological Gambling, „Psychological Reports”, nr 67(1), s. 35–42.
  7. Bornstein R.F., Kale A.R., Cornell K.R. 1990. Boredom as Limiting Condition on the Mere Exposure Effect, „Journal of Personality and Social Psychology”, nr 58(5), s. 791–800.
  8. Chruszczewski M.H. 2015. Psychologiczne koncepcje nudy, „Ruch Pedagogiczny”, nr 86(2), s. 15–31.
  9. Damrad-Frye R., Laird J.D. 1989. The Experience of Boredom. The Role of the Self-perception of Attention, „Journal of Personality and Social Psychology”, nr 57(2), s. 315–320.
  10. Fahlman S., Mercer-Lynn K.B., Flora D.B., Eastwood J.D. 2013. Development and Validation of the Multidimensional Boredom Scale, „Assessment”, nr 20(1), s. 68–85.
  11. Farmer R., Sundberg N.D. 1986. Boredom Proneness. The Development and Correlates of a New Scale, „Journal of Personality Assessment”, nr 50(1), s. 4–17.
  12. Fenichel O. 1951. On the Psychology of Boredom, [w:] Organization and Pathology of Thought: Selected Sources, red. D. Rappaport, Columbia University Press, s. 349–361.
  13. Geiwitz P.J. 1966. Structure of Boredom, „Journal of Personality and Social Psychology”, nr 3(5), s. 592–600.
  14. Goetz T., Frenzel A.C., Hall N.C., Nett U., Pekrun R., Lipnevich A. 2014. Types of Boredom: an Experience Sampling Approach, „Motivation and Emotion”, nr 38(3), s. 401–419.
  15. Gordon A., Wilkinson R., McGown A., Jovanoska S. 1997. The Psychometric Properties of the Boredom Proneness Scale: An Examination of its Validity, „Psychological Studies”, nr 42, s. 85–97.
  16. Greenson R.R. 1953. On Boredom, [w:] Explorations in Psychoanalysis, red. R.R. Greenson, International Universities Press, s. 45–60.
  17. Keltner D., Gross J.J. 1999. Functional Accounts of Emotions, „Cognition & Emotion”, nr 13(5), s. 467–480.
  18. Klapp O.E. 1986. Overload and Boredom: Essays on the Quality of Life in the Information Society, Greenwood Press.
  19. Kubose S.K. 1972. Motivational Effects of Boredom on Children’s Response Speeds, „Developmental Psychology”, nr 6, s. 302–305.
  20. LePera N. 2011. Relationships between Boredom Proneness, Mindfulness, Anxiety, Depression, and Substance Use, „The New School Psychology Bulletin”, nr 8(2), s. 15–25.
  21. London H., Schubert D.S. P., Washburn D. 1972. Increase of Autonomic Arousal by Boredom, „Journal of Abnormal Psychology”, nr 80(1), s. 29–36.
  22. Martin M., Sadlo G., Stew G. 2006. The Phenomenon of Boredom, „Qualitative Research in Psychology”, nr 3(3), s. 193–211.
  23. Neu J. 1998. Boring from within. Endogenous versus Reactive Boredom, [w:] Emotions and Psychopatholog y. Theory and Research, red. W.F. Flack, J.D. Laird, University Press, s. 158–170.
  24. O’Hanlon J.F. 1981. Boredom: Practical Consequences of a Theory, „Acta Psychologica”, nr 49(1), s. 53–82.
  25. Panksepp J. 2008. Emocjonalne systemy operacyjne a subiektywność: problemy metodologiczne i ramy pojęciowe dla neurobiologicznej analiz y afektu, [w:] Formy aktywności umysłu: ujęcia kognitywistyczne, t. 1: Emocje, percepcja, świadomość, red. A. Klawiter, tłum. A. Binder i in., Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 73–111.
  26. Pekrun R., Elliot A.J., Maier M.A. 2006. Achievement Goals and Discrete Achievement Emotions. A Theoretical Model and Prospective Test, „Journal of Educational Psychology”, nr 98(3), s. 583–597.
  27. Pekrun R., Goetz T., Daniels L.M., Stupnisky R.H., Perry R.P. 2010. Boredom in Achievement Settings. Exploring Control-Value Antecedents and Performance Outcomes of a Neglect Emotion, „Journal of Educational Psychology”, nr 102(3), s. 531–549.
  28. Prinz J.J. 2008. Emocje jako ucieleśnione oceny, [w:] Formy aktywności umysłu: ujęcia kognitywistyczne, t. 1: Emocje, percepcja, świadomość, red. A. Klawiter, tłum. A. Binder i in., Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 37–72.
  29. Sommers J., Vodanovich S.J. 2000. Boredom Proneness. Its Relationship to Psychological- and Physical-health Symptoms, „Journal of Clinical Psychology”, nr 56(1), s. 149–155.
  30. Todman M. 2003. Boredom and Psychotic Disorders. Cognitive and Motivational Issues, „Psychiatry”, nr 66(2), s. 146–167.
  31. Vodanovich S.J. 2003. Psychometric Measures of Boredom. A Review of the Literature, „Journal of Psychology”, nr 137(6), s. 569–595.
  32. Vodanovich S.J., Kass S.J. 1990. A Factor Analytic Study of the Boredom Proneness Scale, „Journal of Personality Assessment”, nr 55(1–2), s. 115–123.
  33. Vodanovich S.J., Watt J.D. 2016. Self-Report Measures of Boredom. An Updated Review of the Literature, „The Journal of Psychology”, nr 150(2), s. 196– 228.
  34. Vodanovich S.J., Watt J.D., Piotrowski Ch. 1997. Boredom Proneness in African American College Students. A Factor Analytic Perspective, „Education”, nr 118(2), s. 229–236.
  35. Watt J.D., Ewing J.E. 1996. Toward the Development and Validation of a Measure of Sexual Boredom, „Journal of Sex Research”, nr 33(1), s. 57–66.
  36. Zuckerman M. 1979. Sensation Seeking: Beyond the Optimal Level of Arousal, Lawrence Erlbaum Associates.
  37. Zuckerman M. 2006. Biosocial Bases of Sensation Seeking, [w:] Biology of Personality and Individual Differences, red. T. Canli, The Guilford Press, s. 37–59.

Downloads

Download data is not yet available.