Artykuły
Nr 2(11) (2016): Nuda
Nauka a nuda – spojrzenie z perspektywy filozoficznej
Abstrakt
W artykule tym staram się przeanalizować obecność fenomenów nudy i znudzenia w nauce i odpowiedzieć tym samym na pytanie, czy nauka musi (bądź czy powinna) być nudna. Przedstawione zostają przykłady z socjologii, antropologii i historii nauki, wskazujące na to, że nuda w istocie niejednokrotnie towarzyszyła zakończonym sukcesem badaniom naukowym. Koncepcja nauki normalnej zaproponowana przez Thomasa Kuhna zostaje użyta do wytłumaczenia obecności nudy w nauce i do argumentacji na rzecz tezy o nierozłączności nudy i zaawansowanych badań. Przeprowadzone rozważania pozwalają sformułować wnioski dotyczące zarówno nudy, jak i nauki. Wbrew temu, co mogłaby sugerować filozofia nauki, istotnym elementem poznawania świata okazują się monotonne, nieinteresujące, przyczynkarskie i nudne badania. Nuda ujawnia tymczasem swoją moc katalizowania zmiany i intelektualnego ruchu. Zauważona zostaje również różnica pomiędzy poczuciem znudzenia i wartości wykonywanego nudnego działania.
Bibliografia
- Bachelard G. 2002. Kształtowanie się umysłu naukowego: prz ycz ynek do psychoanaliz y wiedzy obiektywnej, tłum. D. Leszczyński, Słowo/Obraz Terytoria.
- Brissett D., Snow R. 1993. Boredom. Where the Future Isn’t, „Symbolic Interaction”, nr 16(3), s. 237–256.
- Donnelly K. 2014. On the Boredom of Science: Positional Astronomy in the Nineteenth Century, „The British Journal for the History of Science”, nr 47(3), s. 479–503.
- Drabik L. i in., red. 2008. Słownik języka polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Feyerabend P. 1979. Ku pocieszeniu specjalisty, [w:] tegoż, Jak być dobrym empirystą?, tłum. K. Zamiara, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 200– 250.
- Feyerabend P. 1985. Science in a Free Society, Verso.
- Heidegger M.1992. Die Grundbegriffe der Metaphysik: Welt – Endlichkeit – Einsamkeit, Vittorio Klostermann.
- Kierkegaard S. 1982. Albo – albo, t. 1, tłum. J. Iwaszkiewicz, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
- Kuhn T. 2009. Struktura rewolucji naukowych, tłum. J. Nowotniak, Wydawnictwo Aletheia.
- Latour B., Woolgar S. 1986. Laboratory Life. The Construction of Scientific Facts, Princeton University Press.
- Latour B. 2003. Science in Action. How to Follow Scientists and Engineers through Society, Harvard University Press.
- Laudan L. 1977. Progress and its Problems. Towards a Theory of Scientific Growth, University of California Press.
- Laudan L. 1981. A Problem-solving Approach to Scientific Progress, [w:] Scientific Revolutions, red. I. Hacking, Oxford University Press, s. 144–155.
- Popper K. 1970. Normal Science and its Dangers, [w:] Criticism and the Growth of Knowledge, red. I. Lakatos, A. Musgrave, Cambridge University Press, s. 51–58.
- Popper K. 2002. Logika odkrycia naukowego, tłum. U. Niklas, Fundacja Aletheia.
- Schopenhauer A. 1994. Świat jako wola i przedstawienie, t. 1, tłum. Jan Garewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Svendsen L. 2005. A Philosophy of Boredom, tłum. J. Irons, Reaktion Books.
- Toohey P. 2012. Historia nudy, tłum. K. Ciarcińska, Bellona.
- Traweek S. 1992. Beamtimes and Lifetimes. The World of High Energy Physicists, Harvard University Press.
Downloads
Download data is not yet available.
