Artykuły
Nr 1(4) (2013): Stan sztuki
Reprezentacja zdominowanych przez działania artystyczne. Jej szanse i zagrożenia na podstawie działalności Krzysztofa Wodiczko
-
Przesłane
-
10 June 2020
-
Opublikowane
-
01-04-2013
Abstrakt
W artykule analizowana jest sytuacja reprezentacji zdominowanych, co stanowi jedną ze strategii sztuki publicznej. Celem takiej działalności jest konstruowanie na nowo przestrzeni publicznej i odnowienie demokracji. Na przykładzie dorobku Krzysztofa Wodiczki, który konsekwentnie posługuje się strategią reprezentacji, ujmując się m.in. za ofiarami przemocy czy imigrantami, autorka stara się pokazać napięcia związane z taką praktyką. Podejmowane wątki są następujące: po pierwsze, kto jest nadawcą komunikatu – czy jest nim artysta, czy zdominowani? Po drugie, na ile zdominowani są w stanie autonomicznie sformułować swój komunikat, a po trzecie – kto może być odbiorcą sztuki publicznej: całe społeczeństwo, warstwy dominujące czy sami uczestnicy projektów? Mimo licznych wątpliwości i dwuznaczności związanych z reprezentowaniem wydaje się, że tylko dzięki artyście grupy nieuprzywilejowane mogą zaistnieć w sferze publicznej.
Bibliografia
- Bourdieu P. 2005. Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. P. Biłos, Scholar, Warszawa.
- Bourdieu P. 2006. Medytacje pascaliańskie, tłum. K. Wakar, Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
- Czubak B., red. 2009. Goście, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa.
- Drozdowski R. 2006. Obraza na obrazy. Społeczne strategie oporu wobec obrazów dominujących, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
- Gadomska M., A.Smolak, red. 2005. Krzysztof Wodiczko. Projekcje publiczne 1996–2004, Bunkier Sztuki, Kraków.
- Hochschild A. 2009. Zarządzanie emocjami. Komercjalizacja ludzkich uczuć, tłum. J. Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
- Jacyno M. 1997. Iluzje codzienności, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
- Krajewski M. 2005. Co to jest sztuka publiczna?, „Kultura i Społeczeństwo”2005, nr 1, s. 57–77.
- Lefort C. 1988. Democracy and Political Theory, University of Minneapolis Press, Minneapolis.
- Phillips P. 2003. Creating Democracy: A Dialogue with Krzysztof Wodiczko, “Art Journal” 2003, nr 4, s. 33–47.
- Piotrowski P. 2010. Agorafilia. Sztuka i demokracja w postkomunistycznej Europie, Rebis, Poznań.
- Rancière J. 2007a. Dzielenie postrzegalnego. Estetyka i polityka, tłum. M. Kropiwnicki, J. Sowa. Ha!art, Kraków.
- Rancière J. 2007b. Estetyka jako polityka, tłum. J. Kutyła, P. Mościcki, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
- Roche J. 2008. Socially Engaged Art., Critics, and Discontents: An Interview with Claire Bishop, [w:] Artistic Bedfellows. Histories, Theories, and Conversations in Colaaborative Art Pracites, red. H. Crawford, University Press of America, Lanham, Boulder, New York, Toronto, Plymouth (UK), s. 202–209.
- Ronduda Ł. 2008. Strategie subwersywne w sztukach medialnych. http://www.robakowski.net/pdf/r32.pdf; dostęp: 15.09.2011.
- Rotenberg A. 2005. Sztuka w Polsce 1945–2005, Stentor, Warszawa.
- Rypson P., red. 1995. Krzysztof Wodiczko: projekcje publiczne, Centrum Sztuki Współczesnej, Warszawa.
- Turowski A., red. 2005. Krzysztof Wodiczko: Pomnikoterapia, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa.
- Zydorowicz J. 2005. Artystyczny wirus. Polska sztuka krytyczna wobec przemian kultury po 1989 roku, Instytut im. Adama Mickiewicza, Warszawa.
- Żmijewski A. 2007. Stosowane sztuki społecznej, „Krytyka Polityczna” 2007, nr 11, s. 14–24.