Celem artykułu jest prezentacja psychospołecznych i kulturowych reakcji Afrykanów na epidemię eboli w latach 2014–2016 i pandemię koronawirusa ogłoszoną w 2020 roku i trwającą do dzisiaj, a także ukazanie kolizji – zarówno na poziomie praktyk, jak i sensów i wyobrażeń – religijności z naukowo umotywowanym zwalczaniem zagrożenia epidemicznego. W pierwszej części opracowania zrekonstruowano „socjologię wiedzy” o wirusach w społeczeństwach afrykańskich. Ukazano znaczenie teorii spiskowych tłumaczących źródła chorób; indolencję rządów w uświadamianiu obywateli co do skali zagrożeń; rolę systemów eksperckich w kształtowaniu percepcji chorób zakaźnych. Następnie omówiono postrzeganie przez Afrykanów medycyny zachodniej, w tym szczepień. W drugiej części tekstu przedstawiono ewolucję obyczajowości afrykańskiej w czasie plag, między innymi zwyczajów funeralnych i praktyk religijnych. Przybliżono wybrane mechanizmy oswojenia plag: konstruowania figury kozła ofiarnego, a także współczesne formy tańca śmierci. Kontekstem analizy są wybrane zjawiska polityczne i ekonomiczne, kwestie wiary, ścierania się tradycji i nowoczesności oraz – jak to określił niemiecki fenomenolog Dietrich von Hildebrand – metafizyki wspólnoty.
