Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Artykuły

Nr 2(3) (2012): Antyczne źródła nauk społecznych

Wspólnoty lokalne w Grecji między religią a życiem

  • Ewa Nowicka
Przesłane
10 June 2020
Opublikowane
01-11-2012

Abstrakt

Artykuł ukazuje pewien aspekt greckiej kultury, która – nie stosując żadnych ocen – przedstawia w swoich intensywnych przejawach lokalności wzór dla antropologa wyjątkowo interesujący. Wnika on w tajniki i szczegóły ściśle lokalnej i terytorialnej (wioskowej lub wyspowej) więzi społecznej na obszarze Grecji, szczególnie ważnej dla zrozumienia społeczeństwa greckiego. Emil Durkheim znalazłby w tych analizach doskonałą ilustrację swojej tezy, iż religia jest tam, gdzie społeczeństwo uprawia kult samego siebie. Artykuł zawiera refleksję antropologa społecznego nad obrzędowością religijną we współczesnej Grecji zarówno w środowisku wiejskim, jak i miejskim na terenie Macedonii Egejskiej. Materiał empiryczny pochodzi z kilkuletnich badań terenowych przeprowadzonych w latach 2005–2010. Przedmiotem analizy jest stosunek do religii, uczestnictwo w religijnych obrzędach między innymi pewnej specyficznej kategorii Greków, migrantów powrotnych – tych, którzy powrócili (czasem w drugim pokoleniu) do rodzinnego kraju po długim okresie politycznej emigracji w Polsce i innych krajach bloku wschodniego. Wśród badanych określanych zbiorczo jako Grecy, zwłaszcza na północy kraju, to etniczne/narodowe mniejszości. Analizie zostały poddane religijne obrzędy w wioskach Macedonii Egejskiej (Loutra) i Epiru (Samarina), a także zachowania uczestników takich obrzędów jak chrzty czy nabożeństwa wypominkowe w różnych miejscowościach. Wnioskiem jest stwierdzenie, że to poczucie jedności, solidarności i więzi społeczne. Wspólna zabawa, przebywanie razem, odbywanie wspólnie wielu czynności rytualnych, które wprawdzie wiążą się ze świętem religijnym, ale daleko sięgają w życie świeckie, pełnią funkcje integracyjne. Uzasadnia to oparcie się na socjocentrycznej Durkheimowskiej koncepcji religii.

Bibliografia

  1. Durkheim, Emil. 1963. Sociologie et philosophie. Paris: Presses Universitaires de France.
  2. Durkheim, Emil. 1990. Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii. Przeł. A. Zadrożyńska. Warszawa.
  3. Herzfeld, Michael. 2007. Zażyłość kulturowa. Poetyka społeczna w państwie narodowym, Przeł. M. Buchowski. Kraków: Wydawnictwo UJ.
  4. Nowicka, Ewa. 2008a. Hermes Odyseusz i greckie powroty do ojczyzny. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
  5. Nowicka, Ewa. 2008b. Identity of Greek repatriates from Poland. Return home or new migration? W: E. Nowicka, H. Firouzbakhch (red.). Homecoming. An Anthropology of Return Migrations. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, s. 59–78.
  6. Smolicz Jerzy. 1984. Wartości rdzenne. W: Kultura i społeczeństwo.
  7. Smolicz, Jerzy. 2000. Współkultury Australii. Warszawa: Oficyna Naukowa
  8. Szacki, Jerzy. 2002: Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  9. Wace, Alan J.B. i Thompson Maurice. 1914. The nomads of the Balkans. An account of life and customs among the Vlachs of northern Pindus. London: Methuen & Co. ltd..

Downloads

Download data is not yet available.