Energia
Numer tematyczny pod redakcją Romana Chymkowskiego, Włodzimierza K. Pessela i Agaty Stasik
Termin składania abstraktów: 31 stycznia 2024 roku
Socjologia jest dzieckiem dziewiętnastowiecznego społeczeństwa przemysłowego. Nie byłoby tego społeczeństwa, gdyby nie fundamentalne zmiany, które dokonały się w gospodarkach najbardziej uprzemysłowionych państw Zachodu i których podstawą były maszyny napędzane energią pozyskiwaną ze spalania węgla czy ropy naftowej. Nowoczesność, która zrodziła socjologię i która stała się pierwszoplanowym przedmiotem jej namysłu, zawdzięczała swój kształt opanowaniu tych źródeł energii. Bez tego nie byłoby świata, który znamy: industrializacji i urbanizacji, społeczeństwa klasowego, globalizacji, nowych środków transportu takich jak kolej, samochody czy samoloty, a także technologii użytkowej, w którą wyposażone są nasze domy. Tak pojęta modernizacja to także materialna infrastruktura relacji geopolitycznych wiążąca państwa za pomocą sieci współzależności oparte o przesyłanie energii i surowców potrzebnych do jej wyprodukowania.
Dziś, bogatsi o te historyczne doświadczenia, stoimy w obliczu kolejnej transformacji czy wręcz rewolucji energetycznej; tym razem starannie planowanej ze względu na dążenie do zatrzymania globalnego ocieplenia. Jeśli plan się powiedzie, nowe sposoby wytwarzania, przesyłania i magazynowania energii nie tylko zastąpią dotychczasowe, ale mogą też zmienić sposób funkcjonowania całych społeczeństw: ta zmiana dotknie praktycznie każdej dziedziny życia bez względu na to, czy chce się w niej uczestniczyć, czy nie. Pytanie o to, w jaki sposób transformacja zmieni praktyki społeczne, tożsamości, interesy i układ sił pomiędzy grupami społecznymi i krajami (także w wymiarze centrum–peryferie) pozostaje otwarte. Opisanie tego procesu – a zdaniem wielu również jego wspieranie – staje się nowym zadaniem dla socjologii. W tym numerze „Stanu Rzeczy” badamy, jaki może być wkład nauk społecznych w pogłębianie rozumienia społecznych, politycznych, ekonomicznych i kulturowych aspektów tego procesu.
Zachęcamy do nadsyłania propozycji tekstów poświęconych następującym obszarom tematycznym:
- źródła energii i transformacje energetyczne w historii myśli i w teorii społecznej;
- rola socjologii w transdycyplinarnych badaniach nad energetyką i transformacją energetyczną;
- społeczne konsekwencje transformacji/rewolucji energetycznej (transformacja regionów powęglowych; sprawiedliwość energetyczna; sprawiedliwa transformacja; ubóstwo energetyczne);
- dylematy upodmiotowienia społeczeństwa, jednostek, i społeczności przez udział w transformacji energetycznej;
- (nie)możliwość społecznego zarządzania transformacją energetyczną;
- infrastruktura energetyczna a sieć relacji geopolitycznych;
- surowce energetyczne i (neo)kolonializm (nowe źródła energii w perspektywie relacji centrum–peryferie);
- elementy infrastruktury energetycznej jako aktorzy nieludzcy.
/// Do 31 stycznia 2024 roku czekamy na zgłoszenia zawierające tytuł, abstrakt o długości nieprzekraczającej 500 słów, imię i nazwisko autora, afiliację instytucjonalną oraz adres mailowy, które prosimy przesyłać na adres: redakcja@stanrzeczy.edu.pl
/// Do 12 lutego 2024 roku redakcja przekaże autorom informację o akceptacji lub odrzuceniu abstraktu.
/// Do 15 czerwca 2024 roku gromadzimy artykuły o objętości nieprzekraczającej 1,5 arkusza (60 tys. znaków), zredagowane zgodnie z wymogami technicznymi czasopisma.
/// Na początku lipca 2024 redakcja planuje seminarium autorów, które będzie szansą na przedyskutowanie przygotowanych artykułów w gronie autorów i redaktorów przed przesłaniem ich do recenzentów. Do końca lipca będziemy czekali na ostateczne wersje tekstów.
/// Ukazanie się numeru planowane jest w grudniu 2024 roku.
Język zgłoszeń
Angielski