Powrót metafizyki
Numer tematyczny pod redakcją dr hab. Romana Chymkowskiego (Instytut Kultury Polskiej, Uniwersytet Warszawski) i mgra Jędrzeja K. Lateckiego.
Termin składania abstraktów: 20 marca 2022 r.
Myśleniu metafizycznemu niejeden wyprawiono pogrzeb. Z jednej strony jego śmierć mamy już dawno za sobą, a autorów, którzy ją ogłosili lub się doń przyczynili, czytamy dziś jak klasyków takich jak Arystoteles czy Kant, z drugiej zaś coraz więcej świadectw empirycznych rejestrowanych przez nauki społeczne wskazuje na powrót myślenia metafizycznego. Powrót ten nie jest po prostu ponowną obecnością tego samego, nie jest odrzuceniem krytyki metafizyki – powraca ona z piętnem swego kresu, poszukując sobie nowego miejsca pośród nowych pytań o koniec znanego nam świata: kapitalizmu, antropocentryzmu, planety itd. Zazwyczaj diagnozy mówiące o odrodzeniu metafizyki, o jej powrocie z zaświatów, wskazują na religię w jej formie instytucjonalnej i prywatnej. Choć związki myślenia metafizycznego z pytaniami i odpowiedziami religijnej natury bywały i wciąż są bliskie, metafizyka to jednak nie tylko religia (podobnie jak religia nie może zostać zredukowana do metafizyki). Metafizyka powraca dziś po doświadczeniu konstruktywizmu i radykalnego wątpienia w jej możliwość. Zarazem podstawy nienowego dziś pytania o zagrożenia tkwiące w myśleniu metafizycznym są nadal aktualne – tożsamość społeczna wciąż bywa ujmowana w kategoriach esencjalistycznych, a wielkie narracje, w tym ideologie polityczne i świeckie religie odzyskują zdolność organizowania wyobraźni zbiorowej.
W przygotowywanym numerze tematycznym „Stanu Rzeczy” zamierzamy skupić uwagę na śladach metafizyki rozumianej nie tyle jako dziedzina filozofii, ile jako leżąca u podstaw praktyk społecznych refleksja sytuująca owe praktyki w szerszym kontekście pytań o istotę bytu jako obecności, o hierarchię istnień, o wartość życia, o odpowiedzialność człowieka za świat itd. Interesują nas zjawiska świeckie, niezwiązane bezpośrednio z tą czy inną zinstytucjonalizowaną formą religijności. Śladów myślenia metafizycznego chcemy poszukiwać we współczesnych ruchach społecznych i dyskursach dotyczących takich sfer jak zdrowie i choroba, prawa człowieka i aktorów nieludzkich (zwierząt, cyborgów itd.), seksualność, tożsamość kulturowa czy antycypowana katastrofa klimatyczna. Zależy nam na ujęciach z różnych perspektyw badawczych, dlatego do nadsyłania propozycji tekstów zapraszamy nie tylko socjologów, ale także etnografów, kulturoznawców, historyków idei, filozofów czy teologów.
Zapraszamy do zgłaszania propozycji tekstów poświęconych następującym obszarom tematycznym:
- choroba, śmierć i świeckie zbawienie
- życie warte ochrony i prawo do życia
- apokalipsa, koniec świata i to, co potem
- ekologia i panteizm
- duchowość aktorów nieludzkich
- metafizyka, różnica gatunkowa i różnica płci
- metafizyczne tropy nowej estetyki
/// Do 20 marca 2022 roku czekamy na zgłoszenia zawierające tytuł, abstrakt o długości nieprzekraczającej 500 słów, imię i nazwisko autora, afiliację instytucjonalną oraz adres mailowy, które prosimy przesyłać na adres: redakcja@stanrzeczy.edu.pl
/// Do 10 kwietnia 2022 roku redakcja przekaże autorom informację o akceptacji lub odrzuceniu abstraktu.
/// Do 15 czerwca 2022 roku gromadzimy artykuły o objętości nieprzekraczającej 1,5 arkusza (60 tys. znaków), zredagowane zgodnie z wymogami technicznymi czasopisma.
/// Ukazanie się numeru planowane jest w listopadzie 2022 roku.
Język / Language
Polski lub angielski