O (nie)możliwym nonkonformizmie w instytucji totalnej. Od doświadczenia obozowego do teorii socjologicznej (i z powrotem)

Piotr  Filipkowski

doi:10.51196/srz.9.6

Articles

No. 2(9) (2015): Civil Courage

Of (Im)Possible Nonconformism in Total Institution. From Concentration Camp Experience to Sociological Theory (and Fro)

Piotr Filipkowski

PDF (Polish)

Submitted: 23 June 2020
Published: 01-11-2015

Abstract

My central question is one of human subjectivity in extreme conditions – conditions of imprisonment in concentration camps. I understand this subjectivity in an existential way – as an individual’s ability to resist, even to the smallest degree , the pressure of a total camp institution. Also the ability to critically (self)reflect during the act of testifying to one’s own camp experience. I am searching for answers in two places. Firstly, analyzing selected pieces of oral autobiographical narratives of Mauthausen survivors. Secondly, reviewing several of the most important theoretical and sociological interpretations of camp reality. Connecting the two are examples of literary works that offered eloquent representations of camp experiences and shaped our imaginations of it. Such confrontation helps me recognize a common ethical basis for various, seemingly very distant expressions of camp experience. That ethical basis, I conclude, is the search (even if hopeless) for subjective human resistance and disagreement.

References

Abel T. 1951. The Sociology of Concentration Camps, „Social Forces”, nr 30(2).
Agamben G. 2008. Co zostaje z Auschwitz? Archiwum i świadek, tłum. S. Królak, Sic!.
Aronson E., Akert R., Wilson T., red. 2006. Psychologia Społeczna, tłum. J. Gilewicz, Zysk i S-ka.
Bauman Z. 1998. Śmierć i nieśmiertelność. O wielości strategii ż ycia, tłum. N. Leśniewski, PWN.
Frankowski M.T. 1996. Socjologiczne aspekty funkcjonowania hitlerowskich obozów koncentracyjnych 1939–1915, Instytut Pamięci Narodowej. Główna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Hackett D.A., red. 1996. Der Buchenwald-Report. Bericht über das Konzentrationslager Buchenwald bei Weimar, C.H. Beck.
Hackett D.A., red. 1997. The Buchenwald Report, Westview Press.
Hałas E. 1996. Wstęp, [w:] O Florianie Znanieckim: wybór z dziennika, tłum. E. Hałas, Norbertinum.
Kępiński A. 2005. Refleksje oświęcimskie, Wydawnictwo Literackie.
Kogon E. 1946. Der SS-Staat. Das System der deutschen Konzentrationslager, Verlag Karl Alber.
Neurath P.M. 2004. Die Gesellschaft des Terrors. Innenansichten der Konzentrationslager Dachau und Buchenwald, Suhrkamp Verlag.
Niethammer L., red. 1994. Der „Gesäuberte” Antifaschismus. Die SED und die roten Kapos von Buchenwald. Dokumente, Akademie Verlag.
Pawełczyńska A. 1973. Wartości a przemoc. Zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, PWN.
Różewicz T. 1995. Lament, [w:] tegoż, Niepokój. Wybór wierszy z lat 1944–1994, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Scott J.W. 1991. The Evidence of Experience, „Critical Inquiry”, vol 17, nr 4, s. 773–797.
Sofsky W. 1995. Die Ordnung des Terrors. Das Konzentrationslager, Calmann-Levy.
Welzer H. 2009. Materiał, z którego zbudowane są biografie, [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Universitas.
Wolska D. 2012. Odzyskać doświadczenie. Sporny temat humanistyki współczesnej, Universitas.
Wóycicka Z. 2009. Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady 1944–1950, Wydawnictwo Trio.
Todorov T. 1997. Facing the extreme. Moral Life in the Concentration Camps, Henry Holt and Company.

Downloads

Download data is not yet available.

Keywords

concentration camps
oral history
survivor
testimony
total institution sociology
subjectivity
agency

How to Cite

Filipkowski, Piotr. (2015). Of (Im)Possible Nonconformism in Total Institution. From Concentration Camp Experience to Sociological Theory (and Fro). Stan Rzeczy, 2(9), 97-126. https://doi.org/10.51196/srz.9.6

Share

Similar Articles

Małgorzata Mazurek , “The Crossroads of Capitalism”: Eastern Europe, Ludwik Landau, and his Interwar Vision of Global Inequalities , Stan Rzeczy: No. 1(10) (2016): Travelling Concepts
Lucyna Kostuch, Simplified Heritage. Moderns and Hellenic Conception of the Divine Anthropomorphism , Stan Rzeczy: No. 2(3) (2012): Ancient Sources of the Social Sciences
Jan Sowa, Agency and Subjectivity in Polish Historical Debates. A Reply to Tomasz Zarycki , Stan Rzeczy: No. 2(3) (2012): Ancient Sources of the Social Sciences
Antoni Głowacki, Religious Authority for a New, Mediatised World , Stan Rzeczy: No. 2(15) (2018): “The Polish Peasant” from the Perspective of a Century
Michał Łuczewski, Sociological Conversion. Jakub Karpiński’s Sociology of Communism , Stan Rzeczy: No. 2(9) (2015): Civil Courage
Tomasz Wiśniewski , Whose History, What Theory? , Stan Rzeczy: No. 1(4) (2013): The State of Art
Helena Anna Jędrzejczak, Dietrich Bonhoeffer’s Critique of Liberal Theology , Stan Rzeczy: No. 2(9) (2015): Civil Courage
Aleksandra Kobylińska, Hero, Whistle-Blower, Scapegoat – Reflections on the Social Role of Whistleblowing , Stan Rzeczy: No. 2(9) (2015): Civil Courage
Robert Pawlik, The Eloquence of Symbols and the Eloquence of Forms. Edgar Wind and Leo Steinberg against the Secularization of Leonardo’s Last Supper , Stan Rzeczy: No. 1(8) (2015): Symbols
Andrzej Kasperek, Expressing Opposition through Spirituality. The Case of Minimalism , Stan Rzeczy: No. 2(7) (2014): What Did We Get from Counterculture?

Previous 61-70 of 125 Next

You may also start an advanced similarity search for this article.

[1] Abel T. 1951. The Sociology of Concentration Camps, „Social Forces”, nr 30(2).

[2] Agamben G. 2008. Co zostaje z Auschwitz? Archiwum i świadek, tłum. S. Królak, Sic!.

[3] Aronson E., Akert R., Wilson T., red. 2006. Psychologia Społeczna, tłum. J. Gilewicz, Zysk i S-ka.

[4] Bauman Z. 1998. Śmierć i nieśmiertelność. O wielości strategii ż ycia, tłum. N. Leśniewski, PWN.

[5] Frankowski M.T. 1996. Socjologiczne aspekty funkcjonowania hitlerowskich obozów koncentracyjnych 1939–1915, Instytut Pamięci Narodowej. Główna Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

[6] Hackett D.A., red. 1996. Der Buchenwald-Report. Bericht über das Konzentrationslager Buchenwald bei Weimar, C.H. Beck.

[7] Hackett D.A., red. 1997. The Buchenwald Report, Westview Press.

[8] Hałas E. 1996. Wstęp, [w:] O Florianie Znanieckim: wybór z dziennika, tłum. E. Hałas, Norbertinum.

[9] Kępiński A. 2005. Refleksje oświęcimskie, Wydawnictwo Literackie.

[10] Kogon E. 1946. Der SS-Staat. Das System der deutschen Konzentrationslager, Verlag Karl Alber.

[11] Neurath P.M. 2004. Die Gesellschaft des Terrors. Innenansichten der Konzentrationslager Dachau und Buchenwald, Suhrkamp Verlag.

[12] Niethammer L., red. 1994. Der „Gesäuberte” Antifaschismus. Die SED und die roten Kapos von Buchenwald. Dokumente, Akademie Verlag.

[13] Pawełczyńska A. 1973. Wartości a przemoc. Zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, PWN.

[14] Różewicz T. 1995. Lament, [w:] tegoż, Niepokój. Wybór wierszy z lat 1944–1994, Państwowy Instytut Wydawniczy.

[15] Scott J.W. 1991. The Evidence of Experience, „Critical Inquiry”, vol 17, nr 4, s. 773–797.

[16] Sofsky W. 1995. Die Ordnung des Terrors. Das Konzentrationslager, Calmann-Levy.

[17] Welzer H. 2009. Materiał, z którego zbudowane są biografie, [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Universitas.

[18] Wolska D. 2012. Odzyskać doświadczenie. Sporny temat humanistyki współczesnej, Universitas.

[19] Wóycicka Z. 2009. Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady 1944–1950, Wydawnictwo Trio.

[20] Todorov T. 1997. Facing the extreme. Moral Life in the Concentration Camps, Henry Holt and Company.